Μαίναλο - ένα βουνό με τη δική του ομορφιά, ιστορία

   Αποδράσεις  

Το Μαίναλο όπως καταγράφεται από τα αρχαία χρόνια, είναι –μαζί με τον Πάρνωνα- ένας από τους πιο σπουδαίους προορισμούς της Αρκαδίας, που είναι άρρηκτα συνδεδεμένος μαζί της. Ένας πλούσιος βιότοπος στην καρδιά της Αρκαδίας και της Πελοποννήσου, που υπόσχεται ένα μοναδικό  ταξίδι στις μαγευτικές πλαγιές του. Ένα βουνό με τη δική του ομορφιά, ιστορία και μια πηγή έμπνευσης και έρευνας.

Ο ορεινός όγκος του Μαινάλου (1980 υψόμετρο) καταλαμβάνει το κέντρο της Πελοποννήσου και το μεγαλύτερο τμήμα της Αρκαδίας. Εκτείνεται από την Τρίπολη μέχρι τον ποταμό Λούσιο και από τη Μεγαλόπολη μέχρι την λίμνη του Λάδωνα. Είναι ένα από τα πλέον εκτεταμένα ορεινά συγκροτήματα της Ελλάδος. Οι συνεχείς εναλλαγές δεκάδων κορυφών και χαραδρών με εκατοντάδες ορεινούς λειμώνες και οροπέδια, δίνουν ένα εντυπωσιακό ανάγλυφο και έναν μοναδικό γεωμορφολογικό σχηματισμό σε ολόκληρη την Ελλάδα. Από το Μαίναλο πηγάζουν δύο παραπόταμοι του Αλφειού. Ο ένας είναι ο Λούσιος και ο άλλος είναι ο Ελισσώνας.

Ένα υπέροχο ελατοδάσος εκτείνεται στον πανέμορφο Μαίναλο και μαζί με συστάδες δρυών, πρίνων, πεύκης, κέδρων και κάθε μορφής βλάστησης, αποτελεί έναν από τους πλουσιότερους όγκους χλωρίδας στην Πελοπόννησο. Η χλωρίδα συμπληρώνεται από μεγάλη ποικιλία θάμνων, ποωδών φυτών και λουλουδιών στα οροπέδια και στις κορυφές. Η παρουσία της σπάνιας χλωρίδας με ενδημικά της Πελοποννήσου και άλλων σπάνιων ειδών κάνουν την περιοχή πολύ ενδιαφέρουσα. Όμως και η πανίδα και ειδικά η ορνιθοπανίδα του βουνού δεν είναι αμελητέα. Η περιοχή αντιμετωπίζει και πολλούς κινδύνους όμως, όπως παράνομο κυνήγι, υπερβόσκηση, επέκταση του οδικού δικτύου και υπερβολική ανάπτυξη χειμερινού τουρισμού, ενώ πρόσφατα το Μαίναλο έχει συμπεριληφθεί στο δίκτυο του Ευρωπαϊκού Προγράμματος Natura 2000.

Και από ιστορικής πλευράς, αμέτρητοι θρύλοι και παραδόσεις συνδέονται με το «Θαυμάσιον Όρος» κατά τον Παυσανία, στο οποίο έζησαν  θεοί και ήρωες της μυθολογίας. Το Μαίναλο ήταν η κατοικία του Πάνα, του τραγοπόδαρου θεού, σε αυτό  παρουσιαζόταν συχνά η θεά Δήμητρα και περιφέρονταν επίσης οι όμορφες Νύμφες.  Τα όμορφα τοπία ενέπνευσαν πολλούς ποιητές και φιλοσόφους. Επίσης με μια απλή περιήγηση στο βουνό ανακαλύπτει κανείς ιστορικές μνήμες από το 1821 όταν το Μαίναλο υπήρξε θέατρο της Επανάστασης των Ελλήνων.  Διάσπαρτο από πολλά γραφικά και ιστορικά χωριά, Δημητσάνα, Στεμνίτσα, Βυτίνα, Λαγκάδια, Αλωνίσταινα, Λεβίδι, Μαγούλιανα, Πιάνα, Ζιγοβίστι, Πυργάκι, Βαλτεσινίκο, Λιμποβίσι όπου υπάρχει και το σπίτι του Κολοκοτρώνη, ένα μέρος γεμάτο από απομεινάρια αρχαίων και μεσαιωνικών οικισμών, από  ναούς, μοναστήρια, κρυφά σχολειά, πέτρινα γεφύρια, νερόμυλους, λιθόστρωτα και μονοπάτια,  το Μαίναλο αποτελεί πραγματικά ένα απέραντο πάρκο πολιτισμού και ιστορίας.

Όμως και για έναν ταξιδιώτη, έναν επισκέπτη, το Μαίναλο είναι μια πηγή δραστηριοτήτων. Υπάρχουν άφθονες μαγευτικές διαδρομές και τοποθεσίες στο Μαίναλο, όπως π.χ. η ξεχωριστή ομορφιά που έχει το φαράγγι του Λούσιου. Από το Μαίναλο περνά και το Ευρωπαϊκό μονοπάτι Ε4. Επίσης, αρκετά μονοπάτια έχουν χαραχθεί στο βουνό και έλκουν πολλούς περιπατητές και ορειβάτες. Το χειμώνα το χιονισμένο βουνό, προσφέρει ένα φαντασμαγορικό θέαμα και είναι ιδανικός τόπος χειμερινών διακοπών, συνδυάζοντας όμορφα τοπία, ποιοτικές διακοπές χαλάρωσης, αλλά και συναρπαστικές ασχολίες όπως ορειβασία, πεζοπορία και κυνήγι, αλλά υπάρχει και το χιονοδρομικό κέντρο Μαινάλου για όσους αγαπούν το χιόνι. Ένας υπέροχος προορισμός, που θα αφήσει ικανοποιημένο ακόμα και τον πιο απαιτητικό επισκέπτη, ένας προορισμός για όλες τις εποχές του χρόνου, αξίζει να τον εξερευνήσετε!

__________

Κείμενο και έρευνα: Νίκος Π. Αϊβαλής (ειδικός δασικής προστασίας) και 

                                  Ελένη Γ. Τριανταφύλλου (ερευνήτρια οικολογικών θεμάτων)

*Αναδημοσίευση από την εφημερίδα "Αρκαδικό Βήμα" Ιανουάριος 2015 // αρ. φυλ. 262.